11 listopada

W październiku 1918 roku stało się już jasne, że pierwsza wojna światowa dobiega końca, a zaborcy są mocno osłabieni. Dla Polski stanowiło to niepowtarzalną okazję do odzyskania po ponad stu latach niepodległości. 8 stycznia 1918 roku w 14-punktowym programie pokojowym prezydent USA Woodrow Wilson zakładał konieczność przywrócenia Polsce niepodległości.

Polacy zaczęli przejmować władzę na okupowanych ziemiach. Już od 19 października 1918 roku w Cieszynie działała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego pod przewodnictwem księdza Józefa Londzina. 28 października 1918 r. w Krakowie polscy posłowie do parlamentu austriackiego powołali Polską Komisję Likwidacyjną, która dwa dni później przejęła władzę w Galicji.

10 listopada ok. godz. 7 rano, specjalnym pociągiem z Berlina, wrócił do Warszawy zwolniony z więzienia w Magdeburgu Józef Piłsudski. Został powitany na Dworcu Głównym przez księcia Zdzisława Lubomirskiego, który reprezentował Radę Regencyjną, pełniącą funkcję tymczasowej polskiej władzy państwowej. Na wieść o powrocie Piłsudskiego do Warszawy Tymczasowy Rząd Republiki Polskiej oddał mu się do dyspozycji.

11 listopada 1918 roku był przełomowym dniem w dziejach całej Europy i Polski. W lasku Compiégne pod Paryżem Niemcy podpisali rozejm kończący I wojnę światową. W tym samym dniu w Warszawie Rada Regencyjna przekazała władzę Józefowi Piłsudskiemu.

16 listopada wysłał telegram do państw zachodnich, w którym zawiadamiał o powstaniu niepodległej Polski, obejmującej wszystkie wyzwolone ziemie. 18 listopada powołał pierwszy rząd Rzeczypospolitej Polskiej z premierem Jędrzejem Moraczewskim na czele. Powołany 26 stycznia 1919 roku rząd polski został uznany przez świat. Polska po 123 latach niewoli wreszcie odzyskała niepodległość.

1937 roku, Sejm RP uznał, że Święto Niepodległości obchodzone będzie 11 listopada "jako rocznica odzyskania przez naród polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego wodza narodu w walkach o wolność ojczyzny".

                     Bogdan

 

Józef Piłsudski witany na dworcu kolejowym w Warszawie

,,Kurjer Warszawski" z dnia 10 listopada 1918 roku

Józef Piłsudski