Powstanie Warszawskie

sierpnia 01, 2018

Powstanie Warszawskie

Młodzież uczy się strzelać

Przed wybuchem powstania Niemcy przegrywali wojnę na obu frontach, a radzieckie wojska zbliżały się do Warszawy. Niemcy zaczęli się wycofywać ze stolicy. Dowództwo AK twierdziło, że jeżeli uda się przejąć kontrolę nad stolicą i przyjąć sowietów jako gospodarze Stalin będzie Polaków traktował poważniej, niż wcześniej podbite narody.

Zapewne powodem powstania było to, że powstańcy byli na Niemców wściekli za lata okupacji i morderstw. Chcieli się zemścić i poczuć się choć przez chwilę wolni.

Powstańców było trzydzieści sześć i pół tysiąca, więc dwukrotnie więcej niż Niemców, jednak tylko trzy i pół tysiąca Polaków było uzbrojonych. Amunicji starczyło, przy oszczędnym korzystaniu, tylko na trzy dni.

Trudno było ukryć przygotowania to tak dużego powstania, a jednak udało się. Kiedy 1 sierpnia 1944 roku o godzinie 17:00 (godzinie W) rozpoczęto powstanie Niemcy byli zaskoczeni i pierwsze cztery dni były dla Polaków pasmem sukcesów. Jednak kiedy Niemcy się otrząsnęli z szoku trzeba było przejść do desperackiej obrony.

Od pierwszych dni powstania w mieście stworzono system dystrybucji żywności, uruchomiono harcerską pocztę. 8 sierpnia pierwszą audycję nadała powstańcza radiostacja "Błyskawica".

W pierwszym dniu powstania opanowano większą część dzielnic lewobrzeżnych, na Pradze kilka ważnych obiektów w rejonie ulicy Ząbkowskiej, oraz gmach Dyrekcji Kolei. Nie powiodły się próby uchwycenia mostów: Kierbedzia i Poniatowskiego. Zostały opanowane części dzielnic Woli, Starego Miasta, Żoliborza, Śródmieścia oraz Ochoty, Mokotowa i Czerniakowa. Po kilku godzinach od wybuchu powstania Niemcy wezwali posiłki.

Heinrich Himmler wydał rozkaz, który głosił: "Każdego mieszkańca należy zabić, nie wolno brać żadnych jeńców. Warszawa ma być zrównana z ziemią i w ten sposób ma być stworzony zastraszający przykład dla całej Europy",

2 sierpnia oddziały powstańcze całkowicie opanowały Stare Miasto i w większości Śródmieście. Działania bojowe zostały wstrzymane na Pradze. Powstańcy zdobyli dwa czołgi niemieckie.

3 sierpnia Warszawa znalazła się pod systematycznym bombardowaniem przez lotnictwo. Oddziały niemieckie zaczynają wykorzystywać ludność polską jako ‘żywe tarcze’.

Tego dnia premier rządu RP, Stanisław Mikołajczyk, odbył rozmowę ze Stalinem prosząc o pomoc militarną. Stalin obiecał wydać polecenie pomocy warszawiakom, jednak do jego realizacji nigdy nie doszło.

5 sierpnia powstańcy uwolnili ok 350 Żydów z więzienia ‘Gęsiówka’. Wojska niemieckie złożone z jednostek SS rozpoczęły atak na pozycje powstańcze (głównie Wola i Ochota). Tego dnia Niemcy mordują ok 20 tysięcy mieszkańców Woli, przejmując jednocześcnie Szpital Wolski.

18 sierpnia nadal trwają zmasowane ataki na Stare Miasto. Zbombardowano Bank Polski i staromiejski rynek.

23 sierpnia był dniem udanym dla powstańców- pomimo ciężkich walk o Stare Miasto, udało im się odnieść wiele sukcesów na Śródmieściu ( zdobyto kościół św. Krzyża, gmach Komendy Głównej Policji oraz kompleks gmachów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

25 sierpnia dochodzi do walki o gmach Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Stare Miasto jest skazane na samotną walkę; dochodzi do ewakuacji rannych powstańców i ludności cywilnej kanałami.

W nocy 27 sierpnia ok 300 żołnierzy Armii Ludowej przeszło kanałami ze Starego Miasta na Żoliborz

28 sierpnia Niemcy opanowują gmach PWPW rozstrzeliwując znajdujących się tam powstańców.

29 sierpnia dochodzi do zburzenia zakładów Fiata. Okupant zdobywa Ratusz, Pałac Blanka i klasztor Kanoniczek.

30 sierpnia dochodzi do odzyskania pałacu Blanka i części ratusza. Część załogi Starego Miasta ewakuuje się do Śródmieścia.

1 września kończy się ewakuacja ze Starego Miasta. Jedynie grupie 50 żołnierzy batalionu ‘Zośka’ udaje się ona nie przechodząc kanałami.

2 września kończy się obrona Starego Miasta. Dochodzi do zburzenia kolumny Zygmunta. W nocy z 2 na 3 września pułk SS RONA został otoczony przez oddział AK i niemal całkowicie rozbity.

4 września dochodzi do uszkodzenia elektrowni. Brak dostaw prądu szczególnie utrudnia pracę drukarniom i warsztatom produkcji broni.

7 września upada Powiśle.

8 i 9 września kilka tysięcy osób dobrowolnie opuściło miasto.

13 września dochodzi do pierwszych zrzutów radzieckich nad terenem Śródmieścia. Wojska radzieckie wkraczają na Pragę. W obawie przed utratą Warszawy, Niemcy wysadzają mosty.

15 września powstańcy całkowicie wypierają Niemców z Pragi. Najsilniej bronią Śródmieście, Żolborz i Mokotów.

18 września odbyła się akcja ‘Frantic’( przylot nad Warszawę 110 bombowców amerykańskich). Powstańcy przejmują tylko ok 20% zrzutów.

24 września upada Czerniaków.

25 września kanałami z Mokotowa do Śródmieścia przeprowadzona zostaje ewakuacja. Dwa dni później dochodzi do kapitulacji Mokotowa.

Od 28 września Żoliborz i Śródmieście zostają jedynymi punktami oporu powstańczego. Rozmowy dowódców AK z von dem Bachem w sprawie kapitulacji powstańców.

30 września kapituluje Żoliborz

1 października to dzień tymczasowego rozejmu i ewakuacji ludności cywilnej.

2 października po 63 dniach brawurowej walki powstanie upadło.

Od tego dnia zaczęły się wywozy kilkuset tysięcy ocalałych mieszkańców do obozu przejściowego w Pruszkowie. W gruzach pozostały ciała 160 tysięcy cywilów i walczących o wolność żołnierzy. 7 tysięcy osób uznano za zaginione. To była walka o naszą wolność.

CZEŚĆ ICH PAMIĘCI!!!

CIEKAWOSTKI:

-W powstaniu walczył czarnoskóry muzyk jazzowy – August Agbola O’Brown pseudonim ,,Ali”.

-Często jedynym ciepłym posiłkiem powstańców była tzw. Pluj zupa, czyli wodnista zupa zrobiona z jęczmienia.

-Powstańcy chcieli utworzyć marynarkę wojenną. Zamierzali przejąć niektóre niemieckie statki, jednak udało się tylko przejąć pogłębiarkę, jednostkę pasażerską i kilka pływających przystani.

-Polacy zbudowali samochód pancerny, który nazwali ,,Kubuś”.

-Powstańcom udało się przejąć niemiecki pojazd pancerny przeznaczony do wożenia ładunków wybuchowych - Borgwarda IV. Jednak kiedy ludność cywilna oglądała pojazd ładunek, prawdopodobnie przez błąd obsługi, wybuchł i zabił około 300 osób.

-O powstaniu warszawskim powstało wiele filmów i piosenek. Na przykład film ,,Miasto 44" lub piosenka ,,Uprising" zespołu Sabaton.